Z naszej wrześniowej okładki głęboko w oczy zagląda Wam sama Ida Kamińska! Od urodzin tej wielkiej aktorki i reżyserki, dyrektorki Państwowego Teatru Żydowskiego w Warszawie, mija właśnie 125 lat.
W tym miesiącu na naszych stronach znajdziecie całą gamę tematów, którymi postaramy się zająć Wam coraz szybciej zapadające wieczory.
Sztuka i aktywizm – życiowa droga Idy Dehmel – tak swój artykuł poświęcony mecenasce sztuki, filantropce i dziennikarce inspirującej kolejne pokolenia do walki o sprawiedliwość społeczną zatytułowała Marta Rydz.
„Panie Antoni, niech mi pan powie szczerze, co o mnie mówią w Warszawie? – Mam odpowiedzieć szczerze? Nic. – I rzeczywiście. Przecież my naprawdę w Warszawie wcale nie mówimy o Korngoldzie” – pisał Antoni Słonimski w Artykułach pierwszej potrzeby. Notatkach i uwagach 1951‒1958. A szkoda, bo Lucjan Korngold reprezentował całą generację stołecznych projektantów pochodzenia żydowskiego, którzy zbudowali znaczną liczbę warszawskich domów. Zaprojektował też wiele budynków, które na trwałe wtopiły się w panoramę São Paulo. Z kolei meble Jorge Zalszupina uznawane są dziś w Brazylii za ikony wzornictwa, ale w Polsce wciąż jeszcze są mało znane – zauważa w swoim artykule Agnieszka Ziobro.
Agata Olenderek przypomina pierwszego wampa wielkiego ekranu. Choć Theda Bara, gwiazda kina niemego, panowała w fabryce snów zaledwie pięć lat pomiędzy 1914 a 1919 rokiem, to wywiera nieustający wpływ na kolejne pokolenia artystów.
Jak zauważa w swoim artykule Rafał Dajbor – czerwiec 2024 był wyjątkowo smutnym miesiącem w historii polsko-żydowskiej kultury teatralnej, filmowej, estradowej. Odszedł nie tylko Jan Szurmiej (którego pożegnaliśmy artykułem w poprzednim numerze SŻ), odeszli także aktorka Wanda Siemaszko oraz piosenkarz Michał Hochman.
Na naszych stronach prezentujemy także wspomnienia z czasów Holocaustu zmarłego pod koniec maja Mariana Kalwarego, prezesa Stowarzyszenia Żydów Kombatantów i Poszkodowanych w II wojnie światowej.
W swoim wrześniowym felietonie Michał Zajda dzieli się przemyśleniami związanymi z powszechnym odbiorem Zagłady.
Już teraz zapraszam także do lektury październikowego wydania „Słowa Żydowskiego”, w którym zaprezentujemy relację z uroczystych obchodów 80. rocznicy Likwidacji Litzmannstadt Getto. Główne uroczystości miały miejsce 29 sierpnia. Właśnie tego dnia w sierpniu 1944 r. z łódzkiego getta wywiezieni zostali przez niemieckich okupantów do Auschwitz-Birkenau ostatni mieszkańcy zamkniętej dzielnicy. TSKŻ było współorganizatorem obchodów głównych.
Do przeczytania za miesiąc
Artur Hofman
Redaktor naczelny
