W tym miesiącu odbędą się uroczyste obchody 80. rocznicy likwidacji Litzmannstadt Getto. Główne uroczystości odbędą się 29 sierpnia. Właśnie tego dnia w 1944 r. z łódzkiego getta wywiezieni zostali przez niemieckich okupantów do Auschwitz-Birkenau ostatni mieszkańcy zamkniętej dzielnicy. TSKŻ jest współorganizatorem obchodów głównych.
Na naszych łamach, w związku z rocznicą, prezentujemy wspomnienia Liliany Kliger – jednej z nielicznych ocalałych z piekła Litzmannstadt Getto. Żyjąca dzisiaj w Izraelu była więźniarka obozów Auschwitz i Halbstadt, po latach postanowiła zapisać dla krewnych swoją historię, którą dzieli się również z czytelnikami naszego miesięcznika.
Efraim i Menasze Seidenbeutel byli niebywale mocno ze sobą związani nie tylko jako bliźniacy, ale i jako artyści tworzący w identycznym stylu. O fenomenie ich języka malarskiego, jak również ich psychicznego powiązania pisze Agnieszka Ziobro.
W tym numerze znajdziecie także tłumaczenie rezolucji European Jewish Association przyjętej jednogłośnie przez liderów i członków społeczności żydowskiej podczas niedawnej konferencji w Amsterdamie, na której obecna była również delegacja TSKŻ. Rezolucja wzywa rządy europejskie do wzmocnienia ochrony społeczności żydowskich i walki z antysemityzmem.
Już wczesna poezja Rejzl Żychlińskiej zyskała uznanie wśród żydowskiej inteligencji, a ona sama stała się jedną z ważniejszych postaci literackiej sceny jidysz – o czym przeczytacie w artykule Marty Rydz.
Piosenkarki Zofia i Czesława Rajfer, związane z Teatrem Żydowskim, z powodzeniem od lat kontynuują swoją karierę w Izraelu. W rozmowie z Markiem Hause opowiadają o napisanej przez Zofię książce biograficznej Lechaim. Za życie.
O zmarłym nagle 3 czerwca aktorze, reżyserze i choreografie – Janie Szurmieju, którego inscenizację Skrzypka na dachu, zagrano już ponad 400 razy, pisze Rafał Dajbor.
Niewiele wiemy o Zofii Dzierżyńskiej, działaczce komunistycznej, jedynej żonie osławionego zbrodniarza Feliksa Dzierżyńskiego. Nieco światła na postać rewolucjonistki rzuca w tym miesiącu Agata Olenderek.
Nad tym Jak powstaje współczesny Żyd – zastanawia się w swoim wnikliwym i bardzo aktualnym felietonie Michał Zajda.
Jak co miesiąc zapraszam do lektury aktualności, które drukujemy w „Ulicy żydowskiej”.
Do przeczytania za miesiąc,
Artur Hofman
Redaktor naczelny
